Używamy plików cookie oraz usług Google Analytics (statystyki strony) i Google AdSense (reklamy) co wiąże się z przetwarzaniem pewnych danych. Więcej informacji oraz możliwości zarządzania tutaj. Jeśli nie wyrażasz zgody zmień ustawienia swojej przeglądarki lub opuść stronę. AKCEPTUJĘ
psur.pl - Wycieczki po Polsce
strona główna > artykuły > Nadolice Wielkie - cmentarz żołnierzy Hitlera

Nadolice Wielkie - cmentarz żołnierzy Hitlera

Tuż obok Wrocławia znajduje się cmentarz, na którym pochowani się niemieccy żołnierze polegli w latach 1939-45.

Piotr Surowiecki | ostatnia aktualizacja: 07-03-2010, 20:11 | Copyright (c) psur.pl | Zakaz kopiowania tekstu i/lub zdjęć

Chyba każdy Polak zna zbrodnie armii niemieckiej w latach II wojny światowej, dlatego taki cmentarz, dość duży, zadbany i oznakowany nie jest z pewnością dla wielu z nas czymś naturalnym. Pamiętając o ogromie zła jaki przynieśli Europie niemieccy żołnierze trzeba jednocześnie stwierdzić, że - tak jak wszyscy ludzie - mają oni prawo do godnego pochówku i chrześcijańskiego przebaczenia. Różne były historie poszczególnych ludzi, dlatego zostawiamy te dylematy każdemu do samodzielnej refleksji.

Gdzie zaparkujemy?

Nadolice Wielkie, położone kilka kilometrów od granic Wrocławia, wyglądają typowo dla podmiejskiej wsi. Pola coraz bardziej ustępują nowoczesnej zabudowie willowej. My wjeżdżamy do Nadolic Wielkich od strony Wrocławia i skręcamy w drugą ulicę w lewo - ul. Rzeczną. Dojeżdżamy do kościoła, przy którym na rozległym placu możemy zaparkować samochód.

Zabytkowy kościół filialny Matki Bożej Różańcowej z XIX wieku prawdopodobnie uda nam się zobaczyć tylko z zewnątrz, ale jego bryła może się podobać. Tuż obok kościoła atrakcja dla dzieci - plac zabaw.

Na cmentarz żołnierzy niemieckich poprowadzi nas drogowskaz - musimy skręcić w ul. Parkową. Jest ona asfaltowa, z dwóch stron są łąki, więc doskonale nadaje się na spacer np. z wózkiem dziecięcym.

Cmentarz z parkiem pokoju

Cmentarz jest otoczony drzewkami tworzącymi park pokoju. Każde z nich zostało podpisane nazwiskiem fundatora, dzięki którym stworzono cmentarz. Przy wejściu do cmentarza znajduje się budynek gospodarczy, w którym można zapoznać się z działalnością organizacji opiekującej się cmentarzami niemieckich żołnierzy. Są tam m.in. informacje o innych takich cmentarzach w Polsce. Na cmentarzu nie ma oczywiście żadnych emblematów czy symboli Wehrmachtu i innych niemieckich organizacji militarnych, nie zauważyliśmy informacji o jednostkach w jakich służyli poszczególni żołnierze, nie ma także ich stopni wojskowych. Jedyne informacje to imię nazwisko, data urodzenia i śmierci. Te dzieli zwykle dwadzieścia parę lat.

Niewątpliwie cmentarz żołnierzy niemieckich w Nadolicach Wielkich to ciekawe miejsce, w którym stajemy naprzeciw historii i w jakiś sposób musimy się z nią zmierzyć. Nasze wrażenie jest takie, że brakuje tam drobnego choćby miejsca czy tablicy gdzie uczczone byłyby ofiary hitlerowskiego szaleństwa, którego wykonawcami byli przecież głównie niemieccy żołnierze. Pomogłoby to zachować prawdziwą pamięć o tamtych czasach, a także byłoby pewną formą przeprosin czy ekspiacji.

Z dziećmi

Dzięki dogodnemu położeniu, dobremu parkingowi z placem zabaw tuż obok, miejsce to nadaje się dość dobrze na spacer z dziećmi. Sam cmentarz nie zawiera żadnych drastycznych elementów czy zdjęć, jest to po prostu ogrodzony teren z krzyżami...

Komentarze - forum

Kris (11-05-2010, 10:54)

Dzięki za info. Może kiedyś pojadę obejrzeć ten kontrowersyjny cmentarz.

x (06-06-2010, 11:29)

Widzę ten cmentarz codziennie z okna.

Mieszkanka Nadolic (04-09-2010, 15:35)

Ps. zauważcie, że ten plac zabaw był również zbudowany przez żołnierzy niemieckich, którzy pracowali przy cmentarzu.

bazylia1976 (19-11-2011, 19:03)

Hitlerowiec to zbrodniarz, zgadzam się!!! Ale trup to już inna sprawa. Dajcie im spoczywać w pokoju, a Bóg niech rozsądzi ich życie.

wnuk (20-12-2011, 16:47)

Jacy by oni tam źli nie byli to nienależy zapominać tego że gdyby Stalin ruszył na Europę zanim zaatakowali go własnie ci Niemcy to dziś już napewno żadnej Polski by tu nie było !!!Sowieci wykonczyli by wszystkich !!! I napewno Piłsudskiemu nie wystawiali by na Wawelu honorowych wart tak jak to zrobili Niemcy.Mój dziadek został siłą wcielony w ZSRR do sowieckiego wojska i nikogo nigdy tak bardzo nie nienawidził jak własnie sowietów !!!

thomas (12-02-2012, 23:19)

muj wujek tam lesze. ja dzenkujem polskie cze muj wujek snalas spokui. wi muszicze wjedzec sze u niemiec som tesz polskie żołnierzy na cmentarzu.

Powolniak (23-05-2012, 23:59)

W tym roku, dzięki "Biegowi wokół Rancho" poznałem Nadolice Wielkie. Cmentarz żołnierzy niemieckich, ładny i zadbany - jest dla mnie pomnikiem historii, która nie powinna się powtórzyć. To, że my Polacy jesteśmy zdolni do zadbania o groby naszych prześladowców świadczy jedynie o wyższej formie naszego człowieczeństwa. Taki sam przykład dał nam błogosławiony Jan Paweł II, który przebaczył swojemu niedoszłemu zabójcy.

gisder (25-08-2012, 20:05)

nie wczyscy niemcy byli hitlerowcami

adalbert ss (15-12-2012, 23:56)

byłem i widziałem . napisy rodzin są takie same jak polskich matek . wojna to zła sprawa i nie ma znaczenia czy jesteś niemcem , czy litwinem ,polakiem , węgrem

ciekawska (16-04-2013, 18:11)

a wiecie może coś ciekawego o kościele???????????????????

opus (22-11-2013, 17:27)

Oni nie żyją a przed Panem Bogiem są teraz a oni byli malutcy w stosunku do ruskich i nie mówmy ,że to tylko niemcy bo w ich szeregach służyło i mściło sie na polakach wiele narodowości w hitlerowskich czy esesmańskich mundurach

gunter (21-11-2015, 19:10)

W którym miejscu na tym cmentarzu leży Oscar Dirlewanger???? Z tego co wiem leży w Althausen.... Więc to nieprawda że leży w Nadolicach... Po co ten zamęt ???

Beata (06-12-2015, 10:27)

Na tym cmentarzu pochowany jest wujek mojej babci więc nie sami Niemcy tam spoczywają. Bardzo dużo Ślązaków było przymusowo wcielanych do wojska niemieckiego. Jak patrzę na swoje drzewo genealogiczne to ze strony matki czy ojca ktoś z krewnych był wcielany do Wermachtu i niestety nie wrócił...

klosaqwsz (28-12-2015, 18:23)

ale likwidacja pamieci o zolnierzach radzieckich, oswobodzicielach z okupacji niemieckiej idzie bardzo sprawnie,

Karolina (11-07-2016, 8:23)

Zmarłym należy się szacunek. Ale równowagi w tym szacunku nam brak. Kilka kilometrów dalej, w tej samej gminie, przy drodze na Jelcz znajduje się pomnik cmentarz ofiar drugiej wojny światowej - więżniów Obozu Pracy, Filii obozu Gross Rosen - AEL Rattwitz. Prawie niewidoczny w krzakach, słabo oznakowany, bez parkingu, zaniedbany. Po kilkudziesięciu latach doczekał się niedawno zaledwie tablicy informacyjnej. Czy tak powinniśmy traktować naszych zmarłych bohaterów? Czy doczekamy się równowagi w tym szacunku do miejsc pamięci?

Dariusz (20-07-2016, 11:38)

Na tym cmentarzu spoczywają prawdopodobnie także szczątki mojego Dziadka - Ślązaka, przymusowo wcielonego do armii niemieckiej w listopadzie 1944 roku, rozstrzelanego za nie wykonanie rozkazu 02 lutego 1945 roku, pewnie takich jak On jest tam wielu i właśnie dla Nich i dla nas ich bliskich to ważne miejsce. To oczywiste, że możemy nienawidzić wszystkich na każdego coś się znajdzie: Szwedów za "potop", Czechów za husytów, Mongołów za Legnicę itd itp można by tak bez końca, a życie takie krótkie szkoda go ze względu na ich pamięć.

Dariusz (20-07-2016, 13:09)

do klosaqwsz z tego co śledzę w wiadomościach i internecie to nie chodzi o likwidację cmentarzy żołnierzy radzieckich, o które dbają lokalne władze za "nasze pieniądze", a tylko o likwidację pamiątek i obelisków po często wątpliwych "oswobodzicielach" jak w załączeniu http://www.debata.olsztyn.pl/wiadomoci/region/3295-rosjanie-omijaja-cmentarz-zolnierzy-radzieckich-w-pienieznie-najnowsze-slajd.html

mea (01-11-2016, 11:12)

można nienawidzić wszystkich, bo na każdego coś się znajdzie: Szwedów za "potop", Czechów za husytów, Mongołów za Legnicę, a Czesi Polaków za wjazd czołgami do ich państwa w 1968 rok. może czas zapalić znicz. i pomyśleć: czy było warto...

Dziubis (04-02-2017, 17:08)

Najsmutniejsze, że 3km dalej w Miloszycach w zbiorowej mogile leżą ich ofiary - wiezniowie obozu pracy. Mało kto wie gdzie to jest a przypomina o tym prowizoryczny pomnik

Wroclawianin (27-08-2017, 23:47)

Jakos nikt nie zastanowil sie nad tym, ze kazde panstwo bez pytania o poglady wciela mlodych chlopakow do swojego wojska i kaze im zabijac... W Polsce do niedawna tez tak bylo (i zapwene niedlugo znow tak bedzie). To nie jest cmentarz SS-manow, tylko niemieckich rzolnirzy z okresu 1939-45

Gucio (28-04-2019, 20:07)

Czy jest w internecie lista nazwisk żołnierzy pochowanych na tym cmentarzu.

historyk (01-06-2019, 19:23)

Na tym Nadolickim cmentarzu leża bandziory SS najwiekszego kalibru którzy mordowali Polaków z zimna krwią , wartownicy SS z Auschwitz lezy niejaki bandzior PIONTEK który brał udział w spaleniu 1500 kobiet mezczyzn i dzieci w Hucie Pieniackiej . Sowieci w walce o Breslau nie brali do niewoli szwabów tylko od razu kula w łeb ..

Ryszard (12-02-2023, 15:13)

Szukam grobu bliskiej osoby

Jadwiga (14-09-2023, 12:45)

Ponowię pytanie Gucia. Czy jest lista nazwisk żołnierzy pochowanych na tym cmentarzu ?







Zobacz też

Więcej w naszym serwisie

psur.pl - Wycieczki po Polsce
Copyright (c) Piotr Surowiecki | O nas i kontakt | Regulamin i polityka prywatności | odsłon od XI 2009: 24210871