Góra Chełmska - gdy zimno na plaży

Kapryśna pogoda nad Bałtykiem zmusza wczasowiczów do rozejrzenia się za ciekawymi miejscami do zwiedzenia. Jednym z nich jest Góra Chełmska koło Koszalina, która zachęca wieżą widokową i sanktuarium.

Piotr Surowiecki | ostatnia aktualizacja: 06-08-2016, 8:03 | Copyright (c) psur.pl | Zakaz kopiowania tekstu i/lub zdjęć

Góra to brzmi dumnie, ale kilkanaście kilometrów od Bałtyku na to miano zasługują już łagodne wzgórza o wysokości nieco ponad 100 m n.p.m. Celem naszej wycieczki jest najwyższe z nich, czyli Krzyżanka, zwana popularnie Górą Chełmską. Znajduje się ona w administracyjnych granicach Koszalina, a od licznych nadmorskich kurortów dzieli ją mniej niż 50 km drogi, m.in. od Kołobrzegu, Sarbinowa, Mielna, Unieścia, Dąbek czy Darłowa z Darłówkiem.

Wieki burzliwych dziejów

Nie jest do końca wyjaśnione jaka była rola Góry Chełmskiej w czasach przedchrześcijańskich. Uważa się, że był to wielki ośrodek kultu pogańskiego, jednak wykopaliska archeologiczne nie potwierdzają jednoznacznie tej tezy.

Natomiast pewne i potwierdzone są kolejne wieki historii i świetności Góry Chełmskiej: w średniowieczu był to wielki ośrodek kultu Maryjnego i cel licznych pielgrzymek. Setki lat modlitw, trudu pątników i miejscowej tradycji zostały jednak brutalnie przerwane przez reformację. Zapanował protestantyzm, sanktuarium na Górze Chełmskiej zniszczono, a kult Matki Bożej został zakazany. Z dawnej kaplicy zachowały się jedynie fundamenty, choć według niektórych badaczy przetrwała część wyposażenia, np. znajdujący się obecnie w szczecińskiej katedrze tryptyk z końca XIV wieku ma pochodzić właśnie z Góry Chełmskiej.

Od 1990 roku Góra Chełmska znów jest ośrodkiem modlitwy. Zbudowano wówczas niewielką kaplicę, którą osobiście konsekrował Jan Paweł II w 1991 roku. Utworzono tu Sanktuarium Przymierza, a gospodarzami tego miejsca są siostry zakonne.
Niewielka, biała kapliczka
Co ciekawe, gdy w 1214 roku pierwszy raz wzmiankowano Koszalin, to aby określić położenie tej osady, napisano, że znajduje się koło Góry Chełmskiej.

Teraźniejszość

Obecnie przy wyremontowanej drodze prowadzącej obok Góry Chełmskiej (ul. Słupska w Koszalinie) znajduje się parking. Tuż przy nim jest pomnik poświęcony żołnierzom powstania listopadowego oraz brama, która wita przybywających na teren Góry Chełmskiej.

Z parkingu asfaltowymi alejkami możemy dojść na szczyt Góry Chełmskiej. Jest to krótka trasa spacerowa, niezbyt męcząca, której przejście zajmie mniej niż 10 minut. Alejek jest wiele, można na szczyt wejść różnymi sposobami.
Droga na Górę Chełmską
Przy tej samej drodze, nieco dalej w stronę Sianowa, jest też kolejny parking, a z niego również szlaki prowadzące na Górę Chełmską. Nie szliśmy nimi, ale o ile wiemy, to są mniej "parkowe", a bardziej "leśne" i nieco dłuższe.

Na szczycie jest niewielka, ale bardzo ładna kapliczka z obrazem Matki Bożej Trzykroć Przedziwnej. Jest też mały bar oraz oczywiście wieża widokowa. Wybudowana pod koniec XIX wieku do dziś jest atrakcją udostępnianą dla turystów. Wejście dla strachliwych osób może być stresujące, ale ze szczytu rozciąga się wspaniały widok - Koszalin widać jak na dłoni, a zobaczymy także m.in. jeziora Jamno i Bukowo oraz Bałtyk. Szczerze polecamy!
Ceglana wieża, przy niej budowa
Obecnie (2016 rok) na szczycie, przy samej wieży, trwa budowa centrum pielgrzymkowo-turystycznego.

Z dzieckiem

Alejki pozwalają wjechać na Górę Chełmską wózkiem, aczkolwiek w 2016 roku najprostsza z nich stała się drogą dojazdową dla ciężarówek obsługujących budowę i formalnie obowiązuje na niej zakaz wstępu. Idąca obok alejka jest z kolei pełna schodków. Najprawdopodobniej wystarczy pójść trzecią z alejek (nie skręcać w tę ze schodami) i wtedy spokojnie wjedziemy wózkiem na górę, ale nie jesteśmy tego na 100% pewni, bo akurat po tej alejce nie szliśmy.

Wejście pod górę jest krótkie, w sam raz dla najmłodszych pociech. Z kolei wejście na wieżę widokową jest momentami strome, raczej nie dla tych najmłodszych i najbardziej strachliwych, ale odważne trzylatki dadzą radę tam wejść.

Ogólnie rzecz biorąc jest to całkiem miły i łatwy spacer z dziećmi.

Informacje praktyczne

Godziny otwarcia:
10:00 - 19:00 (od 1 czerwca do 2 października 2016)
przerwy: 13:00 - 13:30, 17:00 - 17:45 oraz w niedziele 12:00 - 13:00
Przy wietrznej i deszczowej pogodzie wieża jest zamknięta.

Ceny biletów:
normalny - 5 zł
ulgowy - 3zł (dzieci, młodzież, studenci, emeryci, grupy pow. 20 os.)
dzieci do lat 3 bezpłatnie

Podsumowanie

Gdy nad morzem zimno, pada albo wieje Góra Chełmska może być dobrą propozycją ciekawego spędzenia czasu. Niezbyt forsowny spacer (akurat na niepogodę), historyczne ciekawostki oraz coś dla ciała (wieża widokowa) i ducha (sanktuarium) - to oferuje nam właśnie Góra Chełmska.